Thứ Bảy, 16 tháng 1, 2010

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Hạnh phúc nếu được sống nhiều cuộc đời...

V6 - Khách mời của chương trình Khi người ta trẻ tháng 1/2010 là dịch giả Nguyễn Lệ Chi và nhân vật thế hệ trước – dịch giả Thúy Toàn. Khi người ta trẻ, chủ đề "Nghề dịch" sẽ mang tới cho khán giả những thông tin sâu về lĩnh vực dịch thuật. Chương trình phát sóng lúc 20h ngày 17/1/2010 trên VTV6. PV của website VTV6 đã có cuộc trò chuyện với dịch giả Nguyễn Lệ Chi:

VTV6: Chào chị, khi nhận lời mời của VTV6 tham gia chương trình “Khi người ta trẻ” với vai trò của một dịch giả trẻ - cảm xúc đầu tiên của chị thế nào?
Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Tôi thực sự bất ngờ và xúc động vì VTV6 đã quan tâm tới nghề dịch và tạo điều kiện giúp khán giả tìm hiểu rõ hơn về những khó khăn, trở ngại trong nghề này.

VTV6: Chắc chắn trong khoảng thời gian ngắn chuẩn bị tham gia chương trình, chị dành ra một thời điểm nào đó nhìn lại những gì mình đã làm, đặc biệt với công việc dịch thuật. Trong “không gian tự vấn” ấy, thế mạnh và những trăn trở của chị là gì?

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Làm thế nào để giúp các bạn trẻ vừa cảm nhận được những khó khăn của nghề, nhưng vẫn giữ được lửa nhiệt huyết cho các bạn vẫn bước vào nghề - đó là những trăn trở của tôi trước khi tham gia chương trình. Bởi nếu kể ra những khó khăn nhiều quá, có thể gây tâm lý cho các bạn, khiến các bạn trẻ thấy e ngại, rụt rè hơn. Nhưng nếu nói lạc quan quá, các bạn lại tưởng nghề này quá dễ dàng, không cẩn thận kĩ lưỡng khi bắt tay vào làm. Tuy nhiên, chương trình đã mời cả dịch giả Thúy Toàn – bậc tiền bối đi trước – với nhiều kinh nghiệm đúc kết suốt gần nửa thế kỷ trong nghề dịch cùng đồng hành với tôi trong chương trình để chia sẻ kinh nghiệm với các bạn trẻ.

VTV6: Theo dõi những hoạt động của dịch giả Nguyễn Lệ Chi, có thể thấy một hình ảnh đầy năng động tiến về phía trước, kể cả trong lĩnh vực dịch thuật và xuất bản sách. Dường như chị chưa muốn dừng lại trong một khoanh vùng nhỏ mà muốn khai thác triệt để thế mạnh bản thân. Chị chia sẻ gì với nhận xét này?

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Thực ra trước khi bắt tay vào dịch sách và làm sách, tôi chưa từng có ý nghĩ mình sẽ làm công việc này. Nhưng một khi đã làm thì dốc hết sức. Tôi chỉ có thể nói với các bạn trẻ rằng, hãy bắt tay vào làm một công việc mà bạn thực sự thấy đam mê. Bước đi ban đầu có thể rất vụng về, rất bỡ ngỡ, nhưng hãy làm hết sức mình, dẫu kết quả có đi đến đâu. Có làm mới có kinh nghiệm, có làm mới hiểu được những mặt ưu, mặt khuyết trong nghề để cân đối với chính khả năng của mình. Nếu công việc mình đang đeo đuổi phù hợp đúng với khả năng nội tại của mình thì thuận lợi nhất và mình nên khai thác thế mạnh của mình để giúp công việc phát triển tốt hơn.

VTV6: Chị học tiếng Trung, làm Tạp chí điện ảnh rồi học đạo diễn điện ảnh. Từ đạo diễn điện ảnh chuyển sang dịch sách về điện ảnh, dịch sách văn học và giờ “lấn sân” sang mảng xuất bản. Liệu rằng những cú chuyển hướng sẽ còn tiếp tục được kéo dài hơn?

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Tôi luôn quan niệm rằng cuộc đời con người thường ngắn ngủi và sẽ thực sự hạnh phúc nếu chúng ta được sống nhiều cuộc đời, được thử nghiệm nhiều ngành nghề, được tận hưởng cuộc sống với nhiều dư vị khác nhau. Chính vì vậy tôi đã học và làm nhiều việc trong một khoảng thời gian không dài. Mỗi một quãng thời gian học hoặc làm một công việc gì đó đều đem lại những kinh nghiệm sống, những thử thách và những cảm xúc rất khác biệt, rất khó nói. Và tôi thấy hạnh phúc vì điều đó. Tôi vẫn sẽ tiếp tục chuyển dịch sang những công việc mới như viết sách, viết kịch bản, giao dịch mua bán kịch bản phim… Tuy nhiên việc luôn thay đổi và làm mới mình để tránh nhàm chán này cũng phải phụ thuộc nhiều vào tính cách con người. Có lẽ tính của tôi quá “động”, không chịu ngồi yên, luôn cảm thấy nhàm chán nếu không được thử sức.

VTV6: Nhìn từ bên ngoài, công việc của một dịch giả khá phức tạp song nó mang lại nhiều đức tính: cẩn thận, kiên nhẫn... Với riêng chị, nghề dịch thuật mang lại không gian riêng như thế nào?

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Với tôi, công việc dịch sách là một cách giúp tôi tự rèn luyện tính kiên nhẫn, bền bỉ và vượt qua chính mình. Bởi quá trình dịch một cuốn sách văn học 300 trang phải mất trung bình 5 tháng trở lên. Làm sao để kiên nhẫn ngồi dịch hàng ngày trong khi mọi người đã chìm vào giấc ngủ hoặc đi chơi
Hy sinh nhiều thời gian để làm một công việc yên lặng, ngồi chôn chân một chỗ thực sự không phải là điều dễ làm. Mặt khác, dịch sách, đặc biệt dịch sách văn học đem tới cho tôi nhiều cảm xúc, có lúc rất vui vẻ sung sướng, có lúc rất đau khổ bi lụy tùy theo nội dung trong sách. Việc dịch sách giúp tôi tự khám phá thế giới nội tâm của người viết, đi theo các tuyến nhân vật, sống trong một thế giới ảo trên trang sách để rồi qua ngôn ngữ của mình, trao lại những tâm tư tình cảm đó cho các độc giả. Đối với tôi, đây cũng là một trải nghiệm thú vị.

VTV6: Chị hẳn có tình cảm đặc biệt với nghề dịch thuật, qua cách chị đặt tên nick của mình trong hòm thư điện tử - dichgianguyenlechi@. Thế nhưng, chị vẫn tiếp tục chinh phục những lĩnh vực khác: làm báo, xuất bản sách…, điều đó, có khiến chị xao nhãng với lĩnh vực dịch thuật hay không?

Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Không, khi đã quá yêu thích một công việc, nó mãi ẩn sâu trong con người bạn như một phần máu thịt. Tôi có thể dịch bất cứ lúc nào, dẫu làm ngành nghề gì. Các dịch giả khác cũng vậy, họ cũng có những công việc khác nhưng vẫn không từ bỏ công việc dịch sách của mình.

VTV6: Trở lại với chương trình “Khi người ta trẻ” của VTV6, chị cảm thấy tâm đắc với nội dung nào nhất? Và còn có điều gì cảm thấy chưa kịp nói hết ý trong chương trình vừa được ghi hình ngày 14/1 vừa rồi?
Dịch giả Nguyễn Lệ Chi: Tôi thực sự hài lòng về những câu hỏi gợi mở cho khán giả về nghề này như: hình dung về dịch giả, những đức tính mà người dịch cần trang bị, sự khác biệt giữa dịch xuôi và dịch ngược… Tuy nhiên do khuôn khổ thời gian chương trình có hạn, tôi thấy còn thiếu ý về đời sống, thu nhập, những sự cố mà người dịch thường gặp như bị ăn chặn tiền dịch, bị quỵt tiền dịch, bị người khác thay tên dịch... cùng những cách để giúp các bạn trẻ vượt qua những sự cố đó…

VTV6: Xin cảm ơn và chúc chị thành công!
Thông tin trích ngang của dịch giả Nguyễn Lệ Chi:
Ngày sinh: 15.11.1976
Web:
http://nguyenlechi.vn
HỌC VẤN:
Cử nhân Trung Văn Trường Đại học Ngoại Ngữ Hà Nội (1994-1998)- hệ chính quy
Cử nhân Ngoại Giao Học Viện Quan Hệ Quốc Tế Hà Nội (1994-1999) - hệ chính quy
Khóa học nâng cao tiếng Trung tại Trường Đại học Sư phạm Bắc Kinh (2000-2001)
Thạc sĩ Điện ảnh chuyên ngành Đạo diễn phim truyện nhựa tại Học viện Điện ảnh Bắc Kinh (2001-2004) - hệ chính quy
Khóa học ngắn hạn 01 tháng về sản xuất phim truyền hình theo công nghệ sítcom 2 máy tại phim trường Kantana, Thái Lan (10/2004)
Khóa học 06 tháng về Giám đốc điều hành chuyên nghiệp (Trường Doanh nhân và Giám đốc Pace, 8/2007)
DANH SÁCH SÁCH ĐÃ DỊCH (TỪ 2000-NAY)
I. Sách điện ảnh:
1. Nghiên cứu tâm lí diễn xuất điện ảnh (Tề Thổ Long, Viện phim VN, NXB Văn hóa thông tin năm 2004)
2. Đối thoại với Trương Nghệ Mưu (Lí Nhĩ Uy, NXB Trẻ, năm 2004)
3. Đối thoại với Củng Lợi (Lí Nhĩ Uy, NXB Trẻ, năm 2004)
4. Nghệ thuật quay phim điện ảnh (Dương Quang Viễn, Hội điện ảnh VN, năm 2004)
5. Kim chỉ nam giải quyết các vấn đề khó cho các nhà biên kịch điện ảnh(Syd Field, Viện phim VN, NXB Văn hóa thông tin, năm 2005)
6. Đối thoại với Trần Khải Ca(Lí Nhĩ Uy, NXB Văn học, năm 2009)
SÁCH SẮP XUẤT BẢN:
7. Bài học cho đạo diễn (thuộc tủ sách Điện ảnh của đạo diễn Việt Linh, Fahasa)
8. Hồi ức thanh xuân của tôi (Tự truyện của Trần Khải Ca – tập 1, Chibooks)
9. Truyền kỳ về Trương Nghệ Mưu (Chibooks)
II. Sách văn học:
10. Co giật (tuyển tập truyện ngắn xuất sắc Trung Quốc, NXB Văn Học, 2004)
11. Anh có biết nói yêu không (Tranh Tử, NXB Văn học, năm 2005)
12. Tối nay có việc không về nhà (Trương Kiện Bằng, Hồ Túc Thanh, NXB Văn học, năm 2005)
13. Hoa bên bờ (tiểu thuyết, tác giả Anni Bảo Bối, NXB Phụ Nữ, năm 2006)
14. Đảo Tường Vy (tiểu thuyết, tác giả An Ni Bảo Bối, NXB Phụ Nữ, năm 2006)
15. Ôi, đàn ông (tiểu thuyết, tác giả Bì Bì, NXB Phụ Nữ, năm 2006)
16. Thiền của tôi (tiểu thuyết, tác giả Vệ Tuệ, NXB Phụ Nữ, năm 2007)
17. Tuyển tập Vệ Tuệ (tập truyện ngắn, dịch chung với Lê Sơn, NXB Phụ Nữ, năm 2007)
18. Chuyện tình một đêm (tập truyện ngắn, tác giả Chi Xuyên, NXB Văn Nghệ, năm 2007)
19. Baby Thượng Hải (tiểu thuyết, tác giả Vệ Tuệ, Cty Văn hóa Phương Nam, năm 2008)
20. Gia đình ngọt ngào của tôi (tiểu thuyết, tác giả Vệ Tuệ, Cty Văn hóa Phương Nam, năm 2008)
21. Gái trinh (tập truyện ngắn, tác giả Tranh Tử, NXB Văn Nghệ, năm 2008)
22. Ai là kẻ thứ ba (tập truyện ngắn, tác giả Diệp Khuynh Thành, Chibooks)
SÁCH SẮP XUẤT BẢN:
23. Người con gái đói khát (tiểu thuyết, tác giả Hồng Ảnh)
24. Phượng hoàng(tiểu thuyết, tác giả Cửu Đan)
25. Trắng hơn cả màu trắng (tiểu thuyết, tác giả Miên Miên, Chibooks)
27. Thả tương lai u uất lên trời cao (tiểu thuyết, tác giả Miên Miên, Chibooks)
28. SEX AND THE CITY (tác giả Mỹ Candace Bushnell)
29. ĐỨA CON ĐỎ (tác giả Xuân Thụ)
30. HAI SỐ MỆNH (tác giả Xuân Thụ)
31. BÚP BÊ BẮC KINH (tác giả Xuân Thụ)
32. TUYỂN TẬP XUÂN THỤ 4 NĂM (tác giả Xuân Thụ)
AUDIO BOOK SẮP XUẤT BẢN:
- Chuyện tình một đêm
- Gái trinh
III. Sách tâm lí + giáo trình học ngữ:
28. Khích lệ trẻ ham học (Lâm Cách, NXB Phụ Nữ, năm 2006)
29. Giúp trẻ hướng tới thành công (NXB Phụ Nữ, năm 2005)
30. Đàm thoại tiếng Hoa thông dụng 4 tập Step by Step Chinese (NXB Trẻ, năm 2007)
Huỳnh Mai Liên (thực hiện)

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét